پادکست چیست؟

پادکست در یک نگاه

بی تردید یکی از رسانه های پرطرفدار دنیا پادکست است؛ اولین سوال برای کسی که هرگز به آن گوش نکرده است، این است که “پادکست چیست؟” این اسم بلافاصله به شما نمیگوید که چیست و یا چه می کند، بنابراین ساده ترین جواب یک تعریف اساسی است.

اگر بخواهیم پادکست را به زبان ساده تعریف کنیم، می توانیم بگوییم که شامل تمامی محتواهای صوتی می‌ شود که به نحوی ویرایش شده‌ اند و کنار هم قرار گرفته اند.

با کمی جزئیات بیشتر، می توان گفت پادکست، مجموعه ای از کلمات گفتاری در قالب فایل های صوتی است که همگی بر روی یک موضوع خاص متمرکز شده اند؛ موضوعاتی مانند دوچرخه سواری یا استارتاپ ها یا …

شما میتوانید با یک برنامه روی تلفن همراه خود، هر زمان که دوست دارید با هدفون، بلندگو، در ماشین و یا … به آن گوش دهید.

یکی از موارد زیبایی که در مورد پادکست ها وجود دارد، این است که روش های مختلفی برای توصیف آنها وجود دارد. اما چند کلمه کلیدی، اصول اولیه پادکست را تعریف می کند؛ یعنی پادکست ها تقریباً هر موضوعی را پوشش می دهند، معمولاً رایگان و بر اساس تقاضای کاربران در دسترس هستند.
این به این معنی است که هر کس می تواند در هر زمان، در مورد هر چیز و در انواع مختلف سیستم عامل، به صورت رایگان به آنها دسترسی داشته باشد.

همچنین طبق گفته مریام وبستر (یکی از معتبر ترین شرکت های جهان در حوزه چاپ و انتشار کتاب) پادکست، برنامه ای (از طریق موسیقی یا گفتگو) است که با فرمت دیجیتالی، برای بارگیری خودکار از طریق اینترنت در اختیار عموم است.

تاریخچه پادکست

ریشه های پادکستینگ که قبلاً با عنوان “audio blogging” شناخته می شد، مربوط به دهه ۱۹۸۰ است.
اما بعد ها در سال ۲۰۰۰ برای اولین بار بین دو شخص به اسم های آدام کوری و دیو واینر تولید شد. آن موقع دیو واینر توسعه دهنده‌ی نرم ‌افزار و مبدل RSS (ابزاری برای اطلاع رسانی مطالب جدید وبسایت ها برای کاربران) بود.

این دو فرد قصد داشتند در زمینه ی خودکار سازی رسانه ها فعالیت کنند؛ تمرکز آنها بیشتر در زمینه ی رسانه های تصویری و ویدیویی بود، نه یک رسانه ی کاملا صوتی. متاسفانه در آن زمان ها، اینترنت پهنای باند نامحدودی نداشت که یکی از مشکلات اصلی آن دوران بود؛ برای همین دیو واینر حس خوبی نسبت به سرعت اینترنت برای دانلود ویدیو های حجیم نداشت و فکر نمی کرد هزینه ‌ای که برای انتقال محتوا باید پرداخت می‌ شد اصلاً به این همه زحمت بیارزد.

آنها بر این باور بودند که استفاده آنلاین از محتواها، راحت تر و سریعتر از دانلودشان خواهد بود. آدام و دیو تلاش می کردند و کم کم به نتیجه های خوبی می رسیدند. در اکتبر سال ۲۰۰۳ برای اولین بار از iTunes برای انتقال محتوای  RSS به iPod استفاده شد. آدام کوری برنامه ای برای انتقال از RSS به iPod ارائه کرد که iPodder نام داشت.

iPodder اجازه می ‌داد به صورت خودکار و از طریق اینترنت، محتوای رادیویی بر روی iPod دانلود شود. همان طور که میدانید iPod یکی از محبوب ترین دستگاه‌ های پخش موسیقی است که توسط کمپانی اپل ساخته شده است. ناگفته نماند که کلمه پادکست، تشکیل شده از دو کلمه مجزای iPod و Broadcast (منتشر کردن) است.

در سال ۲۰۰۴ پادکست پیشرفت بسیاری داشته، به طوری که یکی از خبرنگاران آن زمان با جورج بوش مصاحبه ای داشت و این مصاحبه را به صورت آنلاین در دسترس عموم گذاشت که این اولین حضور جهانی پادکست بود.

امروزه پادکست یکی از ارزشمند ترین و پر کاربردترین محتوای صوتی به شمار می رود که روزانه میلیون ها نفر به آن گوش می دهند.

انواع پادکست

پادکست دنیایی دارد که محدودیتی را نمی توان برایش تعریف کرد؛ با هر زبانی، با هر گویشی و با هر نوع محتوایی که نیاز مخاطب را بتوان با آن تامین کرد، می توان منتشر کرد و با مخاطب هدف، ارتباط برقرار کرد. پادکست را می توان در انواع مختلفی کار کرد که در ادامه به چند نوع از نمونه های آن اشاره کرده ایم.

(تیم هنرمیکس متخصصانی در زمینه پادکستینگ دارد که می توانند به شما کمک کنند تا بهترین خودتان باشید)

   ۱. پادکست مصاحبه ای (The Interview)

پادکست مصاحبه‌ ای یا The Interview Podcast، شامل مصاحبه یک شخص با فرد دیگری است که به یکی از قسمت‌ های برنامه دعوت می ‌شود. در این نوع، مجری از قبل متنی را آماده نمی کند که از روی آن خوانده شود، فقط سوالاتی را از پیش می نویسد و از مهمان می پرسد، که منجر به گفت و گو بین دو فرد می شود.

یکی از مزایایی که پادکست مصاحبه ای دارد، این است که مخاطبان جدیدی را به مخاطبان شما اضافه می کند؛ مثلا اگر مهمان برنامه شما، پادکست ضبط شده را در صفحات اجتماعی خود به اشتراک بگذارد، توسط مخاطبان جدیدی نیز شنیده خواهد شد.

از معایب این نوع پادکست می توان گفت که ممکن است هماهنگی زمان با مهمان کار سختی باشد، تحقیق و مطالعه نیز کار زمان بری می باشد.

   ۲. پادکست تک نفره (Solo Podcast)

پادکست تک ‌نفره، ساده ‌ترین و همچنین مرسوم‌ ترین نوع کار کردن در این زمینه است که امروزه اکثرا شاهد آن هستیم. این نوع پادکست‌ ها که به One Man Show نیز معروف‌ اند، شامل ارائه محتوا توسط یک شخص هستند که می تواند هر نوع محتوایی باشد. مثلا خواندن متنی عاشقانه یا یک متن آموزشی و هر چیز دیگری

اگر محتوای با کیفیت و ارزشمندی را درباره ی موضوعات مورد علاقه تان آماده کرده اید، بهترین مدل ارائه برای شما همین است.

مزایایی که این نوع پادکست ها دارند زیاد هستند که به چند نمونه از آنها اشاره می کنیم:

• در این نوع پادکست تنها هستید و نیازی به هماهنگ شدن با شخص دیگری نیست و هر زمان که خودتان خواستید، کار می کنید.
• تنظیم و میکس این نوع پادکست آسان تر از پادکست های چند صدایی است.
• می توانید با نام خود، برند شخصی خودتان را بسازید.
• می توانید رابطه ی خالصانه ای با مخاطبان خود ایجاد کنید.

این نوع پادکست شامل معایب زیادی نیست، مهم ترین عیبی که می توان برای این نوع پادکست گفت این است که همیشه باید انرژی خودتان را بالا نگه دارید و فعال باشید.

   

۳. پادکست میزگرد (Panel Show)

در این نوع پادکست، تعداد مجری می تواند بیشتر از یک نفر باشد و طبیعتا در این حالت تعداد مهمان ها نیز بیشتر خواهد بود؛ در پادکست های میزگرد یک موضوعی بحث و گفتگو می شود که می تواند بسیار شیرین و جذاب باشد. این نوع پادکست زمان طولانی خواهد داشت.

از مزایای پادکست میزگرد می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• به دلیل داشتن موضوعات متنوع، همیشه برای مخاطب جذاب است.
• فشاری که روی یک نفر است کمتر می شود و ارائه مطالب برای شما آسان تر خواهد شد؛ اما مدیریت برنامه همچنان در اختیار شماست.

و از معایب آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• به دلیل حضور چند نفر در برنامه شما، هماهنگی با آنها کار سختی خواهد بود.
• ممکن است برنامه طوری که شما میخواهید پیش نرود و بحث ها به حاشیه کشیده شوند؛ در این شرایط اداره برنامه امری بسیار مهم است که به عهده ی شما خواهد بود.

   ۴. پادکست گفتگو محور (Co-Hosted Podcast)

پادکست گفتگو محور شبیه به پادکست تک نفره است، با این تفاوت که می تواند بیشتر از یک نفر میزبان داشته باشد. این نوع پادکست ها، معمولا دو نفره اجرا می شوند که در این حالت، وظایف میزبانان نصف می شود.

موضوع این نوع پادکست می تواند کمدی، اجتماعی، عاشقانه و هر چیز دیگری که برای مخاطب جذاب است، باشد.

اگر با طرف مقابلتان رابطه ی صمیمی و دوستانه ای داشته باشید، سریع تر به نتیجه ی دلخواهتان خواهید رسید. (به عبارتی با یکدیگر هماهنگ باشید)

از مزایای پادکست گفتگو محور می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• جذب زود هنگام مخاطب و محبوب شدن در صورت رعایت اصول.
• هم فکری، بیشتر اتفاق می افتد.
• می توانید یک برنامه ی زنده ی فوق العاده بسازید.

در مورد معایب این نوع پادکست نمیتوان به مورد خاصی اشاره کرد، فقط می توان گفت که میکس و تنظیم در این نوع، سخت تر هستند.

   ۵. پادکست های قصه گو (Storytelling Podcast)

امروزه پادکست های قصه گو توسط کاربران مورد قبول هستند و طرفدار های خاص خودشان را دارند. در پادکست های قصه گو، حرفه ای بودن گوینده خیلی مهم و تاثیرگذار است؛ از این جهت که همراهی مخاطبان تا انتهای قصه، بستگی به نوع ارتباط گوینده با آنها دارد.

پادکست های قصه گو دو دسته هستند:

     – قصه گو غیر داستانی

در این نوع، پادکست به صورت داستانی تعریف می شود ولی نحوه روایت فرق دارد. مثلا نوع گفتار می تواند با لحن هایی کاملا متفاوت باشد؛ ممکن است قسمتی از صدای شخص های دیگر، قسمتی از صدای یک مستند یا فیلم و … که مرتبط با موضوع داستان است، استفاده شود.

برای ارائه این نوع پادکست، ممکن است به یک تیم که شامل روزنامه نگار ها، تنظیم کننده های حرفه ای، گوینده های متنوع و حتی تهیه کننده نیز هست، احتیاج باشد.

     – قصه گو داستانی

در پادکست قصه گو داستانی، با یک قصه و داستان طرف هستیم؛ در این حالت، روایت می تواند از طریق یک گوینده نیز اداره شود. یعنی یک نفر به عنوان راوی، داستان را پیش می برد.

 همچنین می توان از تعداد گوینده ی بیشتر نیز استفاده کرد. همه ‌چیز بستگی به سبک داستان و مدل پیشروی آن دارد. در این حالت، گوینده ها در نقش شخصیت های داستان، روایت را مثل یک فیلم یا سریال پیش می برند.

   ۶. پادکست ترکیبی (Hybrid Podcast)

این نوع پادکست می تواند ترکیبی از تمامی پادکست هایی باشد که تا به حال در موردشان بحث شد. مثلا یک پادکست تک ‌نفره ممکن است داستان گونه تعریف شود و سپس در خصوص داستان، با شخصی به ‌عنوان مهمان، مصاحبه ‌ای هم انجام داد.

   ۷. محتوای مجدد (Repurposed Content)

محتوای مجدد به این معنی است که مثلا یک برنامه ی تلویزیونی به نمایش در آورده اید و میخواهید این برنامه را در کانالی به صورت پادکست نیز ارائه دهید؛در این حالت، به تنظیم تخصصی نیاز خواهید داشت.

به عبارتی این نوع پادکست، تغییر کاربری داده شده ی یک محتوای دیگر است.

تفاوت بین پادکست و پخش رادیویی چیست؟

تفاوت های زیادی بین پادکست ها و پخش های رادیویی وجود دارد؛ اما برای درک عمیق اختلافات بین این دو، ۵ تفاوت بین پخش زنده رادیو و پادکست را بررسی کرده ایم.

   ۱. برنامه در مقابل تقاضا

وقتی یک برنامه رادیویی زنده دارید، باید به یک برنامه و قالب دقیق بپیوندید. شما فقط در مدت زمان مشخصی از روز، روی آنتن هستید. در این حالت باید هر لحظه ارتباط خود را با شنوندگان برقرار کنید؛ یعنی ممکن است کسی در اواسط برنامه به شما ملحق شود که در اینصورت نیاز هست تا خود را مجددا معرفی کنید. (نمایش، موضوعات و حتی مکالمات را تکرار کنید.)

اما وقتی پاکست تولید میکنید یا ارائه میدهید، مخاطبان شما می توانند در هر زمان که بخواهند به پادکست شما گوش دهند، می توانند از ابتدای هر قسمت شروع کنند و این توانایی را دارند که پادکست را متوقف کرده و بعداً گوش دهند؛ بنابراین نیازی نیست مانند رادیو زنده، خود را متداولا تکرار کنید. با پادکست، مخاطبان شما کنترل بیشتری در مورد چگونگی و زمان گوش دادن به آنها را خواهند داشت.

   ۲. مخاطب هدف

تفاوت دیگر، مربوط به مخاطب هدف هر یک است. به طور کلی، ایستگاه های رادیویی سعی می کنند با پخش موسیقی محبوب تر و ایجاد محتوا درباره ی طیف گسترده ای از موضوعات، مخاطبان بیشتری را به خود جلب کنند. اینکار اغلب یک چالش به وجود می آورد، زیرا در حالی که شما سعی می کنید برای مخاطبان معمولی جذاب باشید، رسیدن به یک مخاطب خاص و جلب توجه آنها نیز دشوار خواهد بود.

در حالی که پادکست هایی وجود دارند که سعی می کنند مخاطبان خاص را به خود جلب کنند؛ بسیاری از این رویکردها را برای تمرکز روی یک موضوع خاص استفاده می کنند، بنابراین برای مخاطبان خاص تر، جذاب می شوند.

   ۳. زنده در مقابل از پیش ضبط شده

در یک برنامه زنده، شما باید در نظر داشته باشید که حرکات خود جوشی خواهید داشت؛ همچنین احتمال بروز هرگونه خطا، قطع شدن ناگهانی پخش به دلایل مختلف، مشکلات فنی و … وجود دارد، پس نگران نباشید و جلو بروید؛ به هر حال اتفاق می افتد و شما نمی توانید آن را ویرایش کنید.
این را هم باید در نظر داشته باشید که برنامه زنده است و محدودیت زمانی دارید.

اما در پادکست می توانید خطاهای موجود را ویرایش کنید و مواردی را که مایلید، از آن حذف کنید. به عبارتی می توانید پادکست خود را قبل از انتشار، صیقل دهید.

اگر مطالب قانع کننده و جذاب زیادی برای بحث در پادکست خود دارید، می توانید همه این موارد را درج کنید؛ در حالی که یک برنامه زنده، شما را مجبور میکند تا محتوای خود را کاهش دهید، حتی اگر فوق العاده جذاب و قانع کننده باشد.

   ۴. قوانین و مقررات

مقررات حاکم بین این دو بسیار متفاوت است. در رادیو، شما به وضوح موسیقی زیادی پخش می کنید (موسیقی به طور قانونی پخش می شود)، حتی در پخش مستقیم نیز شما باید مجوز موسیقی را که در ایستگاه رادیویی خود پخش می کنید، داشته باشید؛ همچنین مقررات زیادی در مورد اینکه چند بار می توانید همان هنرمندان، آلبوم ها و آهنگ ها را پخش کنید، وجود دارد.

در پادکست نیز به دلیل مشکلات حق کپی، نمیتوانید از موسیقی استفاده کنید؛ فقط در صورتی که مجوز خاصی از این هنرمند دارید یا اگر موسیقی، در حوزه عمومی قرار دارد، می توانید استفاده کنید.

گذشته از این، پادکست ها عمدتاً کنترل نشده هستند. امروزه و مخصوصا در کشور ما اکثرا به این موضوع اهمیت داده نمی شود و از موسیقی هایی که مجوز استفاده در پادکست ها را ندارند، استفاده می کنند.

   ۵. طول عمر یا ماندگاری

و در آخر اینکه، رادیو زنده و پادکست ها طول عمر بسیار متفاوتی دارند. پخش مستقیم رادیو، از طول عمر بسیار کمتری برخوردار است؛ زیرا فقط در زمانی که اتفاق می افتد، در دسترس شنوندگان است و پس از اتمام یک رویداد، پایان عمر آن فرا میرسد.

پادکست ها، کاملا نقطه مقابل پخش زنده ی رادیو از این نظر هستند. پادکست ها زندگی فوق العاده طولانی دارند؛ در واقع، برای همیشه آنلاین خواهد بود. بنابراین مخاطبان هدف شما، همیشه قادر خواهند بود از پادکست شما استفاده کنند؛ هفته ها، ماه ها و حتی سالها بعد.

شما میتوانید رویدادهای روزمره زندگی خود را ضبط کرده و با ارسال آنها در وب سایت یا صفحات اجتماعی، آنها را گسترش دهید.

اپیزود چیست؟

اپیزود (episode) یک کلمه انگلیسی است که به معنای قسمت یا بخش است؛ در پادکست هایی که مانند سریال تلویزیون چندین قسمت هستند، از عبارت اپیزود برای اشاره به قسمت مورد نظر استفاده می کنند.

دلیل بی کیفیت بودن پادکست ها چیست؟

امروزه افراد زیادی پادکست تولید می کنند اما همه ی آن ها با کیفیت نیستند چون:

• با میکروفن های ضعیفی ضبط می شوند.
• محیط از لحاظ آکوستیک بودن مناسب نیست.
• تنظیم و میکس ضعیف و ابتدایی.
• محل قرار گیری نامناسب تجهیزات صدا.
• تکنیک های نادرست گویندگی هنگام ضبط که منجر به تولید صدا های اضافی میشود.
• محتوای متنی بی کیفیت.
• اجرای نادرست.
• …

اما پادکست هایی هم وجود دارند که از نظر کیفیت در حال رقابت هستند و بسیار حرفه ای تولید می شوند.
مثلا پادکست چنل بی یکی از بهترین ها در ایران است.

آیا پادکست ها تصویری هستند یا صوتی؟

پادکست ها می توانند صوتی، تصویری یا هر دوی آنها باشند. بسیاری از پادکست ها فقط صدا هستند؛ با این حال، اکثر کسانی که پادکست تولید می کنند، علاوه بر صدا، برای اضافه کردن یک عنصر تصویری، شروع به تولید پادکست های ویدیویی نیز می کنند.